Άλμα εποχής
Δημοσιεύθηκε:
Παρασκευή 29 Μαρτίου, 2024 18:10 σε
Πρόγνωση Καιρού
Η ψυχρή εισβολή που επηρέασε την χώρα μας κοντά στην εαρινή ισημερία (20/3) και έφερε αισθητή πτώση της θερμοκρασίας αλλά και τοπικές χιονοπτώσεις σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές της βόρειας και ανατολικής ηπειρωτικής χώρας, ντύνοντας για λίγο στα λευκά και την κορυφή της Πάρνηθας, ήταν και το "κύκνειο άσμα" του Χειμώνα ο οποίος, όπως αναλύσαμε εκτενέστερα στο προηγούμενο άρθρο, ήταν ιδιαίτερα θερμός και υποτονικός με σύντομες ψυχρές εισβολές και παρατεταμένες περιόδους σχετικά υψηλών θερμοκρασιών.
Έπειτα και από μία δεύτερη, ασθενέστερη ψυχρή εισβολή στις 22/3 που διατήρησε τις σχετικά ψυχρές συνθήκες σε αρκετές περιοχές, η θερμοκρασία άρχισε να ανεβαίνει και η αστάθεια να περιορίζεται σημαντικά, δίνοντας στο τριήμερο της 25ης Μαρτίου χροιά προχωρημένης Άνοιξης που ώθησε δεκάδες χιλιάδες κατοίκους των μεγαλουπόλεων να εκδράμουν σε κοντινούς ή απομακρυσμένους προορισμούς αλλά και κατέστησε τις παραλίες αρκετά δελεαστικές για τις πρώτες βουτιές από μη χειμερινούς κολυμβητές.
Η άνοδος της θερμοκρασίας συνεχίστηκε ανήμερα της εθνικής μας εορτής καθώς η έλευση χαμηλού βαρομετρικού από τα δυτικά της χώρας μας προκάλεσε εκτεταμένο νότιο ρεύμα που μετέφερε πολύ θερμότερες αέριες μάζες από την Αφρική προς την περιοχή μας. Η θερμή εισβολή αυτή κορυφώθηκε την Τετάρτη (27/3) και συνοδεύτηκε από σημαντική μεταφορά κονιορτού (λεπτής σκόνης) από την Σαχάρα προς την περιοχή μας που κάλυψε απ' άκρη σ 'άκρη τον ελλαδικό ουρανό και έκανε έντονα αισθητή την παρουσία της στις σταγόνες της (λασπο)βροχής που έπεσε κυρίως στην δυτική Ελλάδα. Εντυπωσιακό στοιχείο της εν λόγω θερμής εισβολής ήταν οι ακραία υψηλές, για τα δεδομένα της εποχής, θερμοκρασίες που παρατηρήθηκαν στην βόρεια Κρήτη όπου αρκετοί σταθμοί κατέγραψαν τιμές άνω των 30°C!
Το εκτεταμένο σύννεφο σκόνης και η θερμή αέρια μάζα υποχώρησαν, κατά την διάρκεια της Πέμπτης (28/3) από τα δυτικά προς τα ανατολικά της χώρας με την έλευση ψυχρού μετώπου και την στροφή των ανέμων σε δυτικούς - βορειοδυτικούς που μετέφεραν ψυχρότερες αλλά και πολύ "καθαρότερες" αέριες μάζες πάνω από τον ελλαδικό χώρο, χαρίζοντας καθαρότερο αέρα και ατμοσφαιρική διαύγεια.
Παρ' όλα αυτά η θερμή εισβολή των περασμένων ημερών δεν ήταν ένα μεμονωμένο θερμό συμβάν αλλά το προοίμιο μίας εκτενέστερης θερμής περιόδου η δεύτερη φάση της οποίας βρίσκεται σε εξέλιξη και θα έχει ως κύρια χαρακτηριστικά την επικράτηση "καλοκαιρινών" συνθηκών για πολλές συνεχόμενες ημέρες με έντονη ηλιοφάνεια, ασθενείς γενικά ανέμους και πολύ υψηλές θερμοκρασίες οι οποίες, σε κάποιες περιοχές της χώρας θα "φλερτάρουν" με τους 30°C.
Πόσο θα κρατήσει όμως το πρώιμο "Καλοκαιράκι" στην χώρα μας, πόσο ακραίο είναι ως φαινόμενο και πως θα εξελιχθεί ο καιρός κατά τις πρώτες εβδομάδες του Απρίλη;
Σαββατοκύριακο, 30-31 Μαρτίου 2024
Με καλοκαιρινές συνθήκες θα εξελιχθεί το Σαββατοκύριακο στην χώρα μας καθώς στις περισσότερες περιοχές, κατά το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, θα επικρατήσει ηλιοφάνεια με αραιές νεφώσεις να κάνουν την εμφάνισή τους κατά διαστήματα. Χαμηλές νεφώσεις και ομίχλες αναμένεται να αναπτυχθούν πάνω από θαλάσσιες περιοχές του Αιγαίου και του νοτίου Ιονίου που σε ορισμένες περιπτώσεις θα επηρεάσουν νησιωτικά και παράκτια τμήματα.
Οι άνεμοι θα πνέουν γενικά ασθενείς, και, σε γενικές γραμμές, θα έχουν νότιες διευθύνσεις. Την Κυριακή (31/3), στο Ιόνιο ο νοτιάς θα επικρατήσει με ένταση έως 5bf ενώ και στο Αιγαίο το νότιο ρεύμα θα φτάσει τα 4-5bf.
Η θερμοκρασία, σε νέα άνοδο, θα κυμανθεί σε πολύ υψηλά, για τα δεδομένα της εποχής, επίπεδα, με τις μέγιστες τιμές σε πολλές περιοχές να φτάνουν στα επίπεδα των 25°C και, τοπικά να προσεγγίζουν τους 28 - 30°C, κυρίως στην Θεσσαλία, την ανατολική Στερεά Ελλάδα, την ανατολική Πελοπόννησο αλλά και σε τμήματα της Μακεδονίας, του Έβρου και των Δωδεκανήσων. Κατά την διάρκεια της νύχτας, ωστόσο, η άπνοια και η ξαστεριά θα ευνοούν την σημαντική πτώση των θερμοκρασιών με αποτέλεσμα οι ελάχιστες τιμές, στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας να πέφτουν κάτω από 15°C (και σε αρκετές περιπτώσεις κάτω από 10°C).
Αποτέλεσμα των παραπάνω συνθηκών θα είναι το μεγάλο ημερήσιο θερμοκρασιακό εύρος (διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ ημέρας και νύχτας) σε πολλές περιοχές της ηπειρωτικής χώρας που σε ορισμένες περιπτώσεις (ιδιαίτερα σε κοιλάδες και οροπέδια) μπορεί να ξεπεράσει και τους 20°C!
Δευτέρα - Τρίτη, 1-2 Απριλίου 2024
Με ανάλογες συνθήκες θα εξελιχθεί ο καιρός τόσο την πρωταπριλιά όσο και την Τρίτη (2/4), απλώς οι αραιές νεφώσεις θα είναι περισσότερες και παροδικά θα πυκνώνουν. Παράλληλα στην δυτική Ελλάδα (ιδιαίτερα κοντά στα βουνά) είναι πιθανό να υπάρξουν διαστήματα με πυκνότερη, χαμηλή συννεφιά. Χαμηλές νεφώσεις αλλά και ομίχλες είναι πολύ πιθανό να αναπτυχθούν και πάλι κυρίως στην ευρύτερη περιοχή του νότιου Αιγαίου.
Την Δευτέρα (1/4) θα διατηρηθεί το νοτιαδάκι με ένταση έως 4-5bf στο Αιγαίο και έως 5-6bf στο Ιόνιο. Την Τρίτη (2/4) θα επικρατήσουν άνεμοι δυτικών διευθύνσεων 3-4bf, τοπικά 5bf (κυρίως στον Κορινθιακό και το νότιο Αιγαίο όπου η τοπογραφία ευνοεί την ενίσχυση των δυτικών ανέμων).
Η θερμοκρασία θα σημειώσει νέα μικρή άνοδο στην ανατολική Ελλάδα όπου θα φτάσει, τοπικά, τους 30°C! Την Τρίτη (2/4) προβλέπεται μικρή πτώση της θερμοκρασίας στην δυτική Ελλάδα. Οι ελάχιστες τιμές στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας θα υποχωρούν κάτω από 15°C.
Υποχώρηση του θερμού κύματος από την Τετάρτη, 3 Απριλίου 2024
Οι δυτικοί άνεμοι που θα επικρατήσουν ήδη από την Τρίτη, 2 Απριλίου στην χώρα μας θα αρχίσουν να μεταφέρουν ψυχρότερες αέριες μάζες από την κεντρική Μεσόγειο και την Ευρώπη απομακρύνοντας τις θερμότερες προς την Τουρκία και την ανατολική Μεσόγειο με επακόλουθο την πτώση της θερμοκρασίας η οποία, στην δυτική Ελλάδα θα γίνει αισθητή ήδη από το μεσημέρι της Τρίτης.
Στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας όμως η υποχώρηση του θερμού κύματος θα γίνει αντιληπτή κατά την διάρκεια της Τετάρτης (3/4), και ιδιαίτερα προς το βράδυ της ημέρας που θα επέλθει και η φυσιολογική ημερήσια πτώση της θερμοκρασίας.
Η πτώση της θερμοκρασίας δεν θα είναι ιδιαίτερα μεγάλη και σύμφωνα με όλα τα προγνωστικά δεδομένα οι συνθήκες θα εξακολουθήσουν να είναι θερμότερες από τις "φυσιολογικές" για την εποχή, ιδιαίτερα κατά την διάρκεια της ημέρας.
Αττική
Προχωρημένη Άνοιξη ή πρώιμο Καλοκαίρι θα θυμίζει από εδώ και στο εξής και για πολλές ημέρες ο καιρός στην Αττική με την ηλιοφάνεια να επικρατεί και τις νεφώσεις που θα κάνουν την εμφάνισή τους να είναι αραιές. Οι άνεμοι θα πνέουν από νότιες έως δυτικές διευθύνσεις ασθενείς έως μέτριοι (παροδική ενίσχυση των ανέμων και στροφή σε δυτικούς προβλέπεται κυρίως από το απόγευμα της Τετάρτης, 3/4). H θερμοκρασία, σε ασυνήθιστα υψηλά για την εποχή επίπεδα, μέχρι και την Τρίτη (2/4) θα ξεπερνάει καθημερινά τους 25°C και μάλιστα είναι πιθανό την Δευτέρα να προσεγγίσει τους 30°C. Οι ελάχιστες θερμοκρασίες στις περισσότερες πεδινές περιοχές του νομού θα είναι κοντά στους 15°C.
Αξίζει να σημειωθεί πως για μεγάλα χρονικά διαστήματα και ιδιαίτερα κατά την διάρκεια της νύχτας οι συνθήκες θα ευνοούν τον εγκλωβισμό των ατμοσφαιρικών ρύπων πάνω από το λεκανοπέδιο και την δημιουργία "νέφους".
Σύμφωνα με όλα τα προγνωστικά στοιχεία, το "καλοκαιρινό" σκηνικό θα επικρατήσει στον νομό και μετά την Τρίτη, καθώς η πτώση της θερμοκρασίας θα είναι μικρή και ο γενικά ήπιος καιρός προβλέπεται να διατηρηθεί τουλάχιστον μέχρι τις 6 Απριλίου.
Τι μέλλει γενέσθαι;
Παρά την υποχώρηση της θερμής αέριας μάζας στα μέσα της επόμενης εβδομάδας, σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία ο καιρός θα παραμείνει "καλοκαιρινός" με την ηλιοφάνεια να επικρατεί, και την θερμοκρασία να διατηρείται σε σχετικά υψηλά επίπεδα. Επίσης οργανωμένη ατμοσφαιρική διαταραχή ή αξιόλογη έξαρση της αστάθειας δεν προβλέπεται πριν τις 5 Απριλίου γεγονός που σημαίνει τα όποια φαινόμενα θα έχουν τοπικό και παροδικό χαρακτήρα (εστιαζόμενα κυρίως στα βουνά της βόρειας και κεντρικής χώρας) αλλά και πως, σε γενικές γραμμές, θα επικρατεί ανομβρία.
Από τις 5 Απριλίου και έπειτα, διαμορφώνεται τάση για διατήρηση των ήπιων και θερμών, για την εποχή συνθηκών χωρίς να αποκλείεται και εκ νέου άνοδος της θερμοκρασίας.
Κοιτάζοντας "πολύ μακριά", θεωρώ πως το καλοκαιρινό αυτό μοτίβο είναι αρκετά πιθανό να "σπάσει" μετά τις 8-10 Απριλίου καθώς η όλη ατμοσφαιρική κυκλοφορία στην Ευρώπη και την περιοχή μας αναμένεται να αλλάξει ανοίγοντας τον δρόμο σε ψυχρότερες και ασταθέστερες αέριες μάζες να επεκταθούν πάνω από τον Ελλαδικό χώρο γεγονός που, εάν συμβεί, θα σημάνει την επαναφορά της θερμοκρασίας σε χαμηλότερα επίπεδα αλλά και την εκδήλωση βροχών/καταιγίδων σε πολλές περιοχές της χώρας. Σε κάθε περίπτωση η προγνωσιμότητα για μετά τις 5 Απριλίου πέφτει σημαντικά και οι όποιες εκτιμήσεις για το δεύτερο δεκαήμερο του Απριλίου είναι ιδιαίτερα παρακινδυνευμένες.
Είναι ακραίο αυτό το κύμα πρώιμης ζέστης;
Οι θερμές εισβολές είναι συνηθισμένο φαινόμενο κατά την διάρκεια της Άνοιξης και δεν είναι λίγες οι φορές που, σε τοπικό επίπεδο τα θερμόμετρα μπορεί να "ξεφύγουν" αρκετά προς τα επάνω. Αυτό συμβαίνει επειδή η διάρκεια της ημέρας και η ένταση της ηλιακής ακτινοβολίας στο βόρειο ημισφαίριο αυξάνεται και η βόρεια Αφρική θερμαίνεται πολύ έντονα και καθίσταται μία απέραντη δεξαμενή θερμού αέρα, έτοιμου να εισβάλλει προς την χώρα μας με την πρώτη ευκαιρία. Όταν χαμηλά βαρομετρικά κινούνται από την βόρεια Αφρική προς την Μεσόγειο ή από την κεντρική Μεσόγειο προς τα ανατολικά, παράγουν εκτεταμένα νότια ρεύματα που αντλούν θερμές αφρικανικές αέριες μάζες προς την περιοχή μας με αποτέλεσμα την απότομη άνοδο της θερμοκρασίας. Κάτά κανόνα αυτές οι θερμές εισβολές συνοδεύονται και από μεταφορά κονιορτού (λεπτής σκόνης) και, σε τοπικό επίπεδο να προκαλέσουν εντυπωσιακά υψηλές θερμοκρασίες για σύντομα χρονικά διαστήματα (όπως συνέβη την Τετάρτη και την Πέμπτη, 27-28/3 στην βόρεια Κρήτη).
Ωστόσο, η δεύτερη φάση της θερμής περιόδου που βρίσκεται σε εξέλιξη παρουσιάζει αρκετά διαφορετικά χαρακτηριστικά καθώς εκδηλώνεται στα πλαίσια ανάπτυξης θερμού αντικυκλώνα από την βόρεια Αφρική προς τα Βαλκάνια διάταξη η οποία είναι συνηθέστερη κατά τις θερμές περιόδους (και τους καύσωνες) του Καλοκαιριού. Η μορφή της διάταξης στα πλαίσια της οποίας εκδηλώνεται η θερμή αυτή περίοδος σε συνδυασμό με τις πολύ μεγάλες αποκλίσεις των θερμοκρασιών που, για μεγάλη διάρκεια (στο σύνολο περίπου δέκα ημερών!) προκαλεί, είναι αξιοσημείωτες.
Τοποθετώντας την εν εξελίξει θερμή εισβολή σε ένα ευρύτερο κλιματικό πλαίσιο, αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι το κατά πόσο αυξάνεται η συχνότητα και η ένταση ανάλογων φαινομένων με την πάροδο των ετών - στοιχείο το οποίο σημαίνει πως δεν πρόκειται για μεμονωμένα συμβάντα αλλά για συμβάντα που εντάσσονται στο πλαίσιο μίας μεταβολής του κλίματος.
Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον ερώτημα είναι επίσης το κατά πόσο το εν εξελίξει θερμό κύμα συνδέεται με την ευρύτερη θερμή περίοδος που διανύει εφέτος ο πλανήτης και οφείλεται σε συνδυασμό παραγόντων.
Τι μπορεί να σημαίνουν αυτά για το ερχόμενο Καλοκαίρι;
Αυτό που με σχετική ασφάλεια μπορεί να διατυπωθεί είναι πως οι πρώιμες θερμές περίοδοι μέσα στην Άνοιξη μπορούν να έχουν δύο βασικές επιπτώσεις όσον αφορά τις συνθήκες που θα επικρατήσουν κατά τις τελευταίες εβδομάδες της Άνοιξης και την αρχή του Καλοκαιριού:
Η πρώτη βασική επίπτωση έχει να κάνει με το ότι οι πρώιμες ζέστης μπορούν να θερμάνουν γρηγορότερα την επιφάνεια των θαλασσών. Η γρηγορότερη αυτή αύξηση μπορεί να περιορίσει ελαφρώς την ικανότητα των θαλασσών να συγκρατήσουν την θερμοκρασία σε χαμηλότερα επίπεδα, κατά τα ισχυρότερα θερμά κύματα του Μαΐου και του Ιουνίου παρέχοντας ταυτόχρονα μεγαλύτερα ποσά υγρασίας, με αποτέλεσμα οι συνθήκες δυσφορίας να είναι υψηλότερες. Επιπλέον, σε περίπτωση επικράτηση ασταθέστερων συνθηκών στις αρχές του Καλοκαιριού, η υψηλότερη παροχή υγρασίας από θερμότερές θάλασσες μπορεί να οδηγήσει σε εντονότερα φαινόμενα.
Η δεύτερη σημαντική επίπτωση είναι πως οι πρώιμες θερμές και άνομβρες περίοδοι μπορούν να αφυγράνουν σε σημαντικό βαθμό τα δάση καθιστώντας τα πολύ πιο ευάλωτα στις πυρκαγιές ήδη από τις τελευταίες εβδομάδες της Άνοιξης.
Από εκεί και πέρα, οι πρώιμες ζέστες δεν σημαίνουν απαραίτητα πως το Καλοκαίρι θα είναι "καυτό" καθώς η ατμοσφαιρική κυκλοφορία στην συνέχεια μπορεί να αλλάξει σημαντικά και κατά την διάρκεια της θερινής περιόδου να μην ευνοηθεί η μεταφορά αφρικανικών αερίων μαζών προς την περιοχή μας.
Γεώργιος Παπακωστόπουλος
Ωκεανογράφος / Αναλυτής-Προγνώστης καιρού
Συντονιστής "SiMeteo WeatherLab"
Λεπτομερείς προγνώσεις για διάφορες πόλεις μπορείτε να δείτε εδώ!*
Χάρτες καιρού υψηλής ανάλυσης μπορείτε να δείτε εδώ!
*Οι τοπικές προγνώσεις και οι χάρτες καιρού, παράγονται αυτόματα, με την χρήση του αυτόματου συστήματος προγνώσεων "SiMeteoPS", και ενδέχεται να παρουσιάζονται διαφοροποιήσεις σε σχέση με τα στοιχεία που δίνονται στην παραπάνω πρόγνωση.