Νέα αξιόλογη ψυχρή εισβολή από τις 17 Φεβρουαρίου 2015
Δημοσιεύθηκε:
Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου, 2015 18:39 σε
Αναλύσεις Καιρού
έκδοση: 16/2/2015/21:10
Aνάλυση ατμοσφαιρικής διαταραχής
Ισχυρός ημίθερμoς αντικυκλώνας, με χαρακτηριστικά "εμποδισμού απορροής - ring of fire", αναπτύχθηκε στην Βορειοανατολική Ευρώπη κατά την διάρκεια του Σαββατοκύριακου, 14-15 Φεβρουαρίου 2015 και ακολουθεί τροχιά προς Νότια - Νοτιοδυτικά. Το Βόρειο ρεύμα που παράγεται κατά μήκος των Ανατολικών κρασπέδων του αντικυκλώνα, έχει σαν αποτέλεσμα την ώθηση πολύ ψυχρών, Σιβηρικής προελεύσεως, αερίων μαζών, σε κίνηση προς τα Νότια - Νοτιοανατολικά, ακολουθώντας τροχιά προς την Ουκρανία, την Μαύρη Θάλασσα, την Τουρκία και εν τέλει την Ελλάδα. Κατά την διάρκεια των επόμενων ημερών, ο αντικυκλώνας αναμένεται να εξασθενήσει διαλυόμενος σταδιακά πάνω από την περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης. Η ψυχρή αέρια μάζα ωστόσο αναμένεται να έχει καταφθάσει στον Ελλαδικό χώρο πριν την σημαντική εξασθένιση του αντικυκλώνα και συγκρουόμενη με τις θερμότερες επικρατούσες στην Ανατολική Μεσόγειο, αέριες μάζες, να οδηγήσει σε κυκλογένεση στην περιοχή της Κύπρου. Οι χαμηλές πιέσεις που προκύπτουν στην Ανατολική Μεσόγειο, συνδυαζόμενες με τις υψηλές πιέσεις που επικρατούν στα Βαλκάνια και, από την Τετάρτη, με νέα ανερχόμενη στην Δυτική και κεντρική Ευρώπη, αντικυκλωνική έξαρση, αναμένεται να επιτείνουν την πνοή Βορειοανατολικών - Βορείων ανέμων και την ψυχρή μεταφορά από την Μαύρη Θάλασσα προς τον Ελλαδικό χώρο η οποία φαίνεται να διατηρείται με διαφοροποίηση των χαρακτηριστικών της μέχρι και την Παρασκευή, 20 Φεβρουαρίου.
Η Σιβηρική αέρια μάζα, αναμένεται να καταφθάσει στην Βορειοανατολική Ελλάδα κατά την νύχτα της 16ης προς 17ης Φεβρουαρίου και σε διάστημα περίπου 18h να έχει κατακλύσει τον Ελλαδικό χώρο. Πρωταρχικά χαρακτηριστικά της Σιβηρικής αέριας μάζας, αποτελούν:
-Οι εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες στην κατώτερη τροπόσφαιρα και στην επιφάνεια (της τάξης των -12/-16°C στην στάθμη των 850hpa).
-Οι όχι αντίστοιχα χαμηλές θερμοκρασίες από την στάθμη των 700hpa και πάνω, με εξαίρεση τον πυρήνα της ψυχρής αέριας μάζας όπου φαίνεται να επιτυγχάνονται τιμές της τάξης των -38°C/500hpa.
-Η έντονη επιφανειακή ψυχρή μεταφορά, καθώς δεν αποκτά μεγάλο "βάθος" έχει σαν αποτέλεσμα την διαμόρφωση έντονα ευσταθών συνθηκών στο μεγαλύτερο τμήμα της ψυχρής αέριας μάζας και ενός έντονα αναστροφικού στρώματος κοντά στην στάθμη των 800hpa.
-Αρχικά, η Σιβηρική αέρια μάζα αναμένεται να είναι ιδιαίτερα ξηρή. Ωστόσο, κατά την διάβασή της πάνω από την Μαύρη Θάλασσα, αναμένεται να εμπλουτιστεί με σημαντικά ποσά υγρασίας και να είναι ήδη σχετικά υγρή (επιφανειακά) πριν την άφιξή της στο Αιγαίο.
-Κατά την άφιξή της στο Αιγαίο, η Σιβηρική αέρια μάζα αναμένεται να ανατροφοδοτηθεί σημαντικά με υγρασία στο κατώτερο στρώμα και περίπου μέχρι την αναστροφή που αναμένεται να εκδηλωθεί κοντά στα 800hpa και η οποία αναμένεται να δημιουργήσει "πωμάτωση" των ανοδικών ρευμάτων.
Συνδυάζοντας τις παραπάνω εκτιμήσεις, θα μπορούσε να ειπωθεί πως κατά την διέλευση της Σιβηρικής αέριας μάζας πάνω από το Αιγαίο, αναμένεται να δημιουγηθεί ένα πολύ ψυχρό, πολύ υγρό και πολύ ευσταθές στρώμα αέρα, ιδανικό ώστε να παραχθούν νεφικές λωρίδες από στρωμαtόμορφα νέφη (stratocumuluc, stratus ή/και cumulus mediocris), με τα ανώτερα τμήματά τους να εκτείνονται περίπου μέχρι τα 2Km.
Θα επιτευχθεί χιονόπτωση?
Όσον αφορά την θερμοκρασία, αναμένεται ήδη από τις πρωινές ώρες της Τετάρτης, 18/2/2015, να είναι ιδανική για χιονόπτωση σε όλα τα υψόμετρα της Ανατολικής και Βόρειας Ελλάδας και μέχρι τα 100m του Νότιου Αιγαίου.
Από πλευράς "υετού", ωστόσο υπάρχει ασάφεια στο κατά πόσο θα μπορέσει να παραχθεί σε αφθονία, οδηγώντας σε αξιόλογες χιονοπτώσεις. Οι κορυφές των νεφώσεων προβλέπεται να έχουν θερμοκρασία κοντά στους -16/-20oC, κοντά δηλαδή στην κρίσιμη θερμοκρασιακή ζώνη που χρειάζεται να επιτευχθεί για την πυροδότηση του μηχανισμού "αναγνώρισης", την μετατροπή υδροσταγονιδίων σε παγοκρυστάλλια, την ταχεία συσσώρευση υδροσταγονιδίων γύρω από τα παγοκρυστάλλια, την δημιουργία σύνθετων παγοκρυσταλλίων και την παραγωγή νιφάδων. Σε αυτή την κατεύθυνση, αναμένεται να συντελέσουν, οι αποσπώμενοι από τα κύματα του Αιγαίου, κρύσταλλοι χλωριούχου νατρίου. Με την κύμανση των κορυφών των νεφώσεων σε κρίσιμες τιμές θερμοκρασίας, δεν είναι εύκολο να γίνει ακριβής εκτίμηση της υετικής ικανότητας τους. Σε γενικές γραμμές, φαίνεται πως μέχρι και την Τρίτη το βράδυ, η παραγωγή υετού θα είναι περιορισμένη πάνω από την περιοχή του Αιγαίου, και αρκετά εντονότερη κοντά σε ορεινές εξάρσεις (κυρίως της Ανατολικής Ελλάδας και, ενδεχομένως, των νησιών του Αιγαίου) όπου τα ανοδικά ρεύματα δύνανται να επιτείνουν τις ανοδικές κινήσεις και την ανάμειξη των υγρών αερίων μαζών. Για τον λόγο αυτό, η εκτίμηση υετού από τα παγκόσμια και τα περιοχικά μοντέλα, δείχνουν πολύ περιορισμένη υετική ικανότητα, εστιαζόμενη κυρίως σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές.
Παρά το γεγονός, ωστόσο, ότι τα υετικά αποτελέσματα των μοντέλων, αυτή την στιγμή, δεν δείχνουν αξιόλογη χιονόπτωση, θεωρώ πιθανό το ενδεχόμενο, μικροδιαταραχές παραγόμενες από τοπογραφικά αίτια υποεκτιμώμενα λόγω της περιορισμένης ανάλυσης ακόμα και των περιοχικών μοντέλων, να πυροδοτήσουν μηχανισμούς παραγωγής υετού σε βαθμό σημαντικότερο του προβλεπόμενου και εν τέλει να επιτευχθούν αξιόλογες χιονοπτώσεις κυρίως σε περιοχές με έντονη ορογραφία, οι οποίες, ωστόσο, θα μπορούσαν να επεκτεθούν και σε μεγάλες σχετικά αποστάσεις από τις όποιες ορεινές εξάρσεις. Με τόσο χαμηλές θερμοκρασίες εντός του ατμοσφαιρικού οριακού στρώματος (boundary layer), είναι δύσκολο να μην επιτευχθεί υετός, δεδομένης της επάρκειας σε υγρασία, ωστόσο είναι δύσκολο, σε πρώτη φάση, να επιτευχθούν και πολύ έντονες χιονοπτώσεις σε μεγάλη κλίμακα. Θεωρώ πάντως πως οι υετικές προσεγγίσεις των προγνωστικών μοντέλων που εκδίδονται αυτή την στιγμή, αγγίζουν τα "κάτω άκρα" του εύρους υετού και πως χιονοπτώσεις, έστω ασθενείς, θα εκδηλωθούν στο μεγαλύτερο μέρος της Ανατολικής Ελλάδας, και ενδεχομένως να έχουν αξιόλογο χαρακτήρα σε περιοχές της Θεσσαλίας, της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας και της Ανατολικής Πελοποννήσου.
Αξίζει να σημειωθεί, πως από τις απογευματινές ώρες της Τετάρτης, οπότε και ο πυρήνας της ψυχρής αέριας μάζας αναμένεται να κινηθεί πάνω από το Αιγαίο με την ψυχρή αέρια μάζα να εκτείνεται σε μεγαλύτερο βάθος, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν ασταθέστερες συνθήκες, ευνοϊκές για την ανάπτυξη νεφώσεων κατακόρυφης ανάπτυξης οι κορυφές των οποίων θα εκτείνονται σε θερμοκρασίες χαμηλότερες των -20°C και οι οποίες θα παρουσιάζουν αυξημένη υετική ικανότητα.
Αξίζει να σημειωθεί, πως η διέλευση του "πυρήνα" της ψυχρής αέριας μάζας στην περιοχή του Αιγαίου συνεπάγεται και την διέλευση διαταραχών σε επίπεδο συνοπτικής κλίμακας (trough) οι οποίες θα μπορέσουν να αποτελέσουν εκτεταμένο υπόβαθρο για την δημιουργία οργανωμένων νεφικών ζωνών (κατώτερης και μέσης τροπόσφαιρας) ικανών να παράγουν αξιόλογες χιονοπτώσεις στις επηρεαζόμενες περιοχές της Ανατολικής Ελλάδας και του Αιγαίου.
Σε κάθε περίπτωση η έκταση και η ένταση των φαινομένων θα εξαρτηθούν από τα ακριβή χαρακτηριστικά της διαταραχής, τα οποία δεν έχουν ξεκαθαρίσει ακόμα.
Θα το στρώσει?
Οι θερμοκρασίες που φαίνεται να διαμορφώνονται από τις βραδινές ώρες της Τρίτης μέχρι τις πρωινές ώρες της Πέμπτης, τουλάχιστον, αναμένεται να είναι ιδανικές για χιονόστρωση σε όλα τα υψόμετρα της Μακεδονίας, της Θεσσαλίας, της Στερεάς Ελλάδας (με εξαίρεση περιοχές κάτω από τα 100m κυρίως κατά την διάρκεια της ημέρας), της Ανατολικής Πελοποννήσου (πάνω των 100m), και σε περιοχές του Αιγαίου με αρκετά χαμηλά υψόμετρα (περίπου μέχρι τα 0m των Βορείων Κυκλάδων και τα 300m της Κρήτης.)
Σε όσες περιοχές η θερμοκρασία βρίσκεται κάτω από το επίπεδο παγοποίησης (0°C), οποιαδήποτε ποσότητα χιονιού δύναται να στρωθεί άμεσα και να διατηρηθεί σε στερεά μορφή. Αυτό σημαίνει, πως ακόμα και εάν οι χιονοπτώσεις έχουν ασθενή χαρακτήρα, η χιονόστρωση που θα επιτευχθεί μπορεί να είναι πιο αξιόλογη σε περιοχές της Ανατολικής Ελλάδας που κατά την διάρκεια της περασμένης ψυχρής εισβολής (9-12 Φεβρουαρίου 2015), δέχτηκαν έντονες χιονοπτώσεις με θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 0°C.
Θα χιονίσει στην Αττική?
Στην περιοχή της Αττικής, αναμένεται να πληρούνται δύο σημαντικές προϋποθέσεις:
α)Ροή υγρασίας από το Αιγαίο καθώς οι άνεμοι θα είναι Βορειοανατολικοί
και
β) Ιδανικές θερμοκρασίες όχι μόνο για χιονόπτωση, αλλά και για χιονόστρωση τουλάχιστον από τα 100m και πάνω.
Επίσης οι άνεμοι δεν αναμένεται να είναι ούτε πολύ ενισχυμένοι (γεγονός το οποίο θα μπορούσε να διασπάσει τις νεφώσεις και να μετατοπίσει τις επιφανειακές ζώνες σύγκλισης πιο Δυτικά), ούτε πολύ εξασθενημένοι (γεγονός το οποίο θα μπορούσε να ανακόψει την ροή υγρασίας και να περιορίσει την ισχύ των ανοδικών ρευμάτων κατά την πρόσπτωση των ανέμων στις ορεινές εξάρσεις, τα οποία μπορούν να παράγουν εν δυνάμει υετοφόρες νεφώσεις - με τις παρούσες συνθήκες στατικής τις ατμόσφαιρας, εντάσεις της τάξης των 5-7Bf, είναι αρκετά ικανοποιητικές για την διαμόρφωση πυκνών νεφώσεων εντός της Αττικής.
Επίσης, αναμένεται να δημιουργηθεί "βάθμωση" του ανεμολογικού πεδίου με τους Βορειοανατολικούς ανέμους να εξασθενούν κατά την διάβασή τους πάνω από την Αττική, γεγονός το οποίο συνεπάγεται την δημιουργία σύγκλισης, η οποία μπορεί να αποτελέσει παράγοντα νεφοποίησης.
Ωστόσο, όσον αφορά την παραγωγή υετού, υπάρχουν δύο ανασταλτικοί παράγοντες
α) Έντονη αναστροφή περίπου στο ύψος των 2Km και σημαντικός περιορισμός της ανάπτυξης των νεφώσεων εντός θερμοκρασιακής ζώνης, οριακής για την πυροδότηση ταχύτατων διεργασιών παραγωγής υετού (ωστόσο αν αυτό επιτευχθεί, είναι πολύ πιθανό να παραχθεί αξιόλογος υετός, παρά την περιορισμένη κατακόρυφη ανάπτυξη των νεφώσεων)
β)Απουσία οργανωμένου δυναμικού αιτίου ανύψωσης και νεφοποίησης.
Σε πρώτη φάση λοιπόν, από τις απογευματινές ώρες της Τρίτης, μέχρι τις απογευματινές ώρες της Τετάρτης, τα φαινόμενα αναμένεται να έχουν "ορογραφικά τονισμένο" χαρακτήρα και να εστιάζονται κυρίως γύρω από την Πάρνηθα, την Πεντέλη, τον Υμηττό και σε περιοχές της Δυτικής και Ανατολικής Αττικής, έχοντας κατά κύριο λόγο ασθενή χαρακτήρα, χωρίς ωστόσο να αποκλείονται εξάρσεις αξιόλογων χιονοπτώσεων πρωτογενώς σε αυτές τις περιοχές, οι οποίες θα μπορούσαν να επεκταθούν σε μεγάλο μέρος της Αττικής.
Σε Δεύτερη φάση, από τις βραδινές ώρες της Τετάρτης, η βάθυνση της ψυχρής αέριας μάζας και η διέλευση διαταραχών σε επίπεδο συνοπτικής και τοπικής κλίμακας, δύνανται να οδηγήσει σε σημαντική παραγωγή υετού και έξαρση των χιονοπτώσεων στο σύνολο της Αττικής. Σε αυτή την φάση, είναι πολύ πιθανό να σημειοθουν χιονοπτώσεις και στο σύνολο του λεκανοπεδίου των Αθηνών και μάλιστα με εξαιρετικά ευνοϊκές συνθήκες χιονόστρωσης κυρίως στα Βόρεια, τα ΒορειοΔυτικά και τα Ανατολικά προάστια των Αθηνών.
Στην Θεσσαλονίκη?
Παρά το γεγονός ότι ο Βορειοανατολικός άνεμος μεταφέρει υγρασία κυρίως από το ύψος της Πιερίας και Νοτιότερα, στροφές των ανέμων σε Ανατολικούς - Νότιους εντός του Θερμαϊκού ή/και μεταφορά υγρασίας σε μεγαλύτερα ύψη στην ατμόσφαιρα, μπορούν να δημιουργήσουν, παροδικά, ευνοϊκές συνθήκες για χιονόπτωση και στην πόλη της Θεσσαλονίκης, κυρίως κατά τις απογευματινές και νυχτερινές ώρες της Τρίτης.
Από την Τετάρτη το μεσημέρι, είναι πολύ πιθανό να επικρατήσει Βορειοδυτικός (Βαρδάρης), ο οποίος ως ξηρός ηπειρωτικός άνεμος θα περιορίσει την υγρασία και θα οδηγήσει σε διαμόρφωση αίθριων συνθηκών.
Σε κάθε περίπτωση, κύριο στοιχείο της ψυχρής, αυτής εισβολής, θα είναι οι εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες οι οποίες κατά την διάρκεια της νύχτας θα πέφτουν κάτω από τους 0°C σχεδόν στο σύνολο της ηπειρωτικής Ελλάδας (σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές, κλειστές και ημίκλειστες λεκάνες, και κάτω από -10°C), ευνοώντας την εκδήλωση παγετού, σε πολλές περιπτώσεις ισχυρού. Σε πολλές περιοχές άλλωστε, η Τετάρτη και η Πέμπτη, αναμένεται να είναι ημέρες "ολικού παγετού", κατά την διάρκεια των οποίων η θερμοκρασία δεν θα ξεπεράσει τους 0°C (και περιοχές της Αττικής άνω των 200m ανήκουν σε αυτές τις περιοχές!)
Αναλυτικότερα στοιχεία για την εξέλιξη της ψυχρής εισβολής, θα δοθούν σε έκτακτο δελτίο το οποίο θα εκδοθεί κατά την διάρκεια της Τρίτης, 17 Φεβρουαρίου 2015.
Αναλυτικούς χάρτες καιρού υψηλής ανάλυσης μπορείτε να δείτε εδώ!
Τοπικές προγνώσεις για την περιοχή που σας ενδιαφέρει, μπορείτε να δείτε εδώ*!
Γεώργιος Παπακωστόπουλος
Υπεύθυνος προγνώσεων καιρού - InMeteo.gr
*Οι τοπικές προγνώσεις παράγονται αυτόματα καθημερινά με την βοήθεια του μοντέλου αριθμητικής πρόγνωσης "WRF" και ενδεχομένως να αποκλίνουν από τις αναλυτικές προγνώσεις καιρού!