Αναλύσεις

Σε "διακοπές", το Φθινόπωρο, στην Ελλάδα...

Δημοσιεύθηκε: Τετάρτη 31 Οκτωβρίου, 2018 18:32 σε Αναλύσεις Καιρού

Η λαϊκή παράδοση, που θέλει το "Kαλοκαιράκι του Αγίου Δημητρίου", ή "Γαϊδουροκαλόκαιρο", να κάνει την εμφάνισή του στην χώρα μας, κατά τις τελευταίες ημέρες του Οκτωβρίου, , ζωντάνεψε εφέτος με χαρακτηριστικό τρόπο, και μάλιστα κόντρα στα προγνωστικά στοιχεία τα οποία μέχρι τις 20 Οκτωβρίου, περίπου, έδειχναν στην πλειοψηφία τους μία ψυχρή και αρκετά βροχερή εξέλιξη για τις μέρες που διανύουμε. Η θερμή περίοδος που βρίσκεται σε εξέλιξη, κορυφώνεται το διήμερο Πέμπτη - Παρασκευή, 1-2/11/2018 με την θερμοκρασία να ξεπερνάει, σε αρκετές περιοχές της χώρας, τους 25°C, και, σε αρκετές περιπτώσεις, να προσεγγίζει τους 30°C, θερμοκρασίες κατά πολύ υψηλότερες των "φυσιολογικών" για την περίοδο που διανύουμε. Παράλληλα, το Μελτέμι, θα κάνει, για μία ακόμα φορά, αισθητή την παρουσία του, τις επόμενες ημέρες, περιορίζοντας την υγρασία και χαρίζοντας διαύγεια στην ατμόσφαιρα.

Αποτελεί, όμως το "γαϊδουροκαλόκαιρο" ένα φαινόμενο που κατά κανόνα, εμφανίζεται κάθε χρόνο, γύρω από την γιορτή του Αγ. Δημητρίου, ή πρόκειται απλά για σύμπτωση? Εξετάζοντας την εξέλιξη του καιρού κατά την διάρκεια των Φθινοπώρων, παρελθόντων ετών, θα διαπιστώσει κανείς πως αν και έχουν υπάρξει περιπτώσεις όπου ο καιρός, κατά την διάρκεια του 3ου δεκαημέρου του Οκτωβρίου εξελίσσεται σε καλοκαιρινούς ρυθμούς, δεν υπάρχει σαφής συνέπεια ως προς την ημερομηνία και την διάρκεια των θερμών περιόδων, αλλά ούτε και εμφάνιση τους κάθε χρόνο. Επίσης, αρκετά συχνά, εμφανίζονται θερμές περίοδοι τόσο κατά το πρώτο μισό του Οκτωβρίου όσο και μέσα στον Νοέμβριο. Ως εκ τούτου, μπορεί να ειπωθεί πως αν και το "μικρό καλοκαιράκι" είναι αρκετά πιθανό να κάνει την εμφάνισή του σε κάποια (ή κάποιες περιόδους) του Φθινοπώρου δεν αποτελεί κάποιο φαινόμενο με ξεκάθαρη συνέπεια και σίγουρα η όποια σύνδεσή του με την θρησκεία έχει συμβολικό χαρακτήρα. Η πιθανότητα ωστόσο την ημέρα του Αγ. Δημητρίου να επικρατεί ήπιος καιρός είναι αρκετά αυξημένη και σίγουρα η σύνδεση δεν είναι τυχαία. 

Σε τι οφείλει, όμως, την εμφάνισή του, το "καλοκαιράκι του Αγ. Δημητρίου" και, γενικότερα οι θερμές και ήπιες περίοδοι που αρκετά συχνά λαμβάνουν χώρα κατά την διάρκεια του Φθινοπώρου? Αποτελούν άραγε μία "φυσιολογική" κατάσταση ή μήπως πρόκειται για σημάδι κλιματικής αλλαγής? Σε γενικές γραμμές, δύο είναι τα κύρια αίτια τα οποία θεωρώ (πρόκειται για προσωπική εμπειρική εκτίμηση η οποία χρίζει εκτενέστερης μελέτης) πως σχετίζονται με την εμφάνιση του εν λόγω φαινομένου:

1. Η ατμοσφαιρική κυκλοφορία χαρακτηρίζεται από μεταπτώσεις και είναι απόλυτα λογικό, έπειτα από μία διαταραχή ή μία οικογένεια ατμοσφαιρικών διαταραχών που θα επηρεάσει την χώρα μας, να υπάρξει ένα χρονικό διάστημα επικράτησης αντικυκλωνικών συνθηκών και κατά συνέπεια ήπιων συνθηκών. Θα ήταν εξαιρετικά ακραίο, καθ όλη την διάρκεια του Φθινοπώρου να επηρεάζεται η χώρα μας από πεδίο χαμηλών πιέσεων. Επιπλέον, η αποκοπή υφεσιακών συστημάτων στην δυτική και κεντρική Μεσόγειο και ο εγκλωβισμός τους για αρκετές ημέρες, εκεί, είναι αρκετά συχνός κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου και κατά συνέπεια, και η πιθανότητα, η χώρα μας να βρίσκεται στα ανατολικά τους κράσπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα και να δέχεται την επίδραση νοτίων ανέμων που μεταφέρουν θερμές αέριες μάζες από την Σαχάρα, είναι αρκετά αυξημένη.
2. Επιπλέον, κατά την διάρκεια του Φθινοπώρου, και συνήθως μέσα στον Οκτώβριο, λαμβάνει χώρα σημαντική διέγερση του "Ατλαντικού μετώπου", μίας ζώνης σύγκρουσης των υποτροπικών αερίων μαζών που προέρχονται από μικρότερα γεωγραφικά πλάτη και των πολικών αερίων μαζών, τα αποθέματα των οποίων ολοένα και μεγαλώνουν καθώς πλησιάζει ο Χειμώνας, με αποτέλεσμα την γέννεση εκτεταμένων χαμηλών βαρομετρικών, τα οποία επηρεάζουν τον βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό και μεγάλο μέρος της Δυτικής Ευρώπης. Η επικράτηση, όμως χαμηλών πιέσεων στην δυτική Ευρώπη, έχει σαν έμμεσο αποτέλεσμα την δημιουργία νότιου ρεύματος κατά μήκος της Μεσογείου το οποίο μεταφέρει θερμότερες αέριες μάζες προς την ανατολική Ευρώπη και την περιοχή μας και συχνά σχετίζεται με την διαμόρφωση αντικυκλωνικών συνθηκών στα νοτιοανατολικά τμήματα της Γηραιάς Ηπείρου και της Ελλάδας. Εν τέλει, η διέγερση του "Ατλαντικού Μετώπου" η οποία συνδέεται άμεσα με την, από καιρικής απόψεως, έναρξη του Φθινοπώρου, στην δυτική και βόρεια Ευρώπη, έχει πολλές φορές σαν έμμεσο αποτέλεσμα το "πισωγύρισμα" του καιρού στην χώρα μας και την διαμόρφωση ήπιων και θερμών συνθηκών, οι οποίες μπορούν να διατηρηθούν για αρκετές ημέρες σε περίπτωση που η ατμοσφαιρική κυκλοφορία χαρακτηρίζεται από ανάπτυξη "οικογένειας υφέσεων" στην δυτική Ευρώπη.

Πέμπτη - Δευτέρα, 1-5 Νοεμβρίου 2018

Κατά την διάρκεια αυτού του διαστήματος, η χώρα μας αναμένεται να βρίσκεται υπό την επίδραση θερμού αντικυκλώνα ο οποίος στην μέση τροπόσφαιρα εμφανίζεται υπό την μορφή ridge ο προσανατολισμός του οποίου θα διατηρηθεί για αρκετές ημέρες κατά τον άξονα Λιβύη - Ελλάδα - Βαλκάνια και το οποίο, θα "στριμωχθεί" σταδιακά εν μέσω δύο διαταραχών, αποκομμένων από την ευρύτερη κυκλοφορία των συστημάτων (cut-off lows) - η μία θα κινηθεί από την Μαύρη Θάλασσα προς την Τουρκία και η άλλη θα δημιουργηθεί από την αποκοπή του νότιου τμήματος long-wave trough η οποία επηρεάζει την δυτική Ευρώπη. Στην επιφάνεια, αναμένεται να επικρατήσει ισχυρός αντικυκλώνας με κέντρο στα Βαλκάνια - Ανατολική Ευρώπη, ο οποίος συνδυαζόμενος με τις χαμηλότερες πιέσεις που θα επικρατούν στην Μεσόγειο, θα δημιουργήσει ισχυρό βορειοανατολικό ρεύμα το οποίο θα επηρεάσει για αρκετές ημέρες την χώρα μας με χαρακτηριστικά Μελτεμιού (το φετινό Φθινόπωρο, προσπαθεί να ξεπεράσει το Καλοκαίρι, όσον αφορά την συχνότητα αλλά και την ένταση του Μελτεμιού!).

Σε πρώτη φάση (Πέμπτη - Παρασκευή), το Μελτέμι θα συνδυαστεί με την διατήρηση της θερμής αέριας μάζας με αποτέλεσμα την κύμανση της θερμοκρασίας σε πολύ υψηλά επίπεδα. Αξίζει να σημειωθεί πως σε κάποιες περιοχές της δυτικής και νότιας Ελλάδας όπου το Μελτέμι πνέει σαν θερμός "καταβάτης", η θερμοκρασία προβλέπεται να φτάσει στα επίπεδα των 30°C ενώ και ο κίνδυνος εκδήλωσης και εξάπλωσης πυρκαγιών θα είναι αυξημένος. 

Εν συνεχεία (Σάββατο - Δευτέρα), το Μελτέμι προβλέπεται να ενισχυθεί περαιτέρω, φτάνοντας στο Αιγαίο την ένταση των 7-8bf, με αποτέλεσμα την μεταφορά, επιφανειακά, ψυχρότερων αερίων μαζών από την Μαύρη Θάλασσα προς την χώρα μας και, κατά συνέπεια την πτώση της θερμοκρασίας κατά 5°C, περίπου. 

Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου, οι συνθήκες κάθε άλλο παρά ευνοϊκές είναι για την ανάπτυξη νεφώσεων και την εκδήλωση βροχοπτώσεων και ο καιρός θα είναι γενικά αίθριος στις περισσότερες περιοχές της χώρας. Οι δύο διαταραχές που θα προσπαθήσουν να προσεγγίσουν την χώρα (από Δυτικά και από Ανατολικά), δύσκολα θα καταφέρουν να δώσουν κάτι περισσότερο από διάσπαρτες, τοπικά αυξημένες, νεφώσεις.

Τρίτη - Σάββατο , 6-10 Νοεμβρίου 2018

Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου, ο αντικυκλώνας στην νοτιοανατολική Ευρώπη, προβλέπεται να διατηρηθεί ενώ παράλληλα, το εκτεταμένο πεδίο χαμηλών πιέσεων θα συνεχίσει να επικρατεί στην δυτική Ευρώπη. Η ατμοσφαιρική διαταραχή που την Τρίτη θα βρίσκεται δυτικά της Ελλάδας, είναι αρκετά πιθανό να κινηθεί ανατολικότερα, επηρεάζοντας, εν μέρει την χώρα μας, κυρίως στα δυτικά της τμήματα. Το κατά πόσο και, σε ποιο βαθμό θα επηρεαστεί η Ελλάδα, εξαρτάται από το κατά πόσο η διαταραχή που θα κινηθεί προς την Ιβηρική χερσόνησο, στις αρχές της περιόδου, θα "απορροφήσει" την πρώτη διαταραχή προς τα δυτική ή θα δώσει "ώθηση" στην πρωτεύουσα διαταραχή ώστε να κινηθεί προς τα ανατολικά, αν εν τέλει δεν δημιουργηθεί κοινό και ίσως αποκομμένο από την ευρύτερη κυκλοφορία, σύστημα χαμηλών πιέσεων. Σε κάθε περίπτωση, αυτή η περίοδος, προβλέπεται να χαρακτηριστεί από την επικράτηση εκτεταμένου πεδίου χαμηλών πιέσεων δυτικά της Ελλάδας, το οποίο ενδεχομένως να επηρεάσει δευτερογενώς την χώρα μας χωρίς όμως η πιθανότητα μετατόπισης του πυρήνα των χαμηλών πιέσεων, προς την Ελλάδα, να είναι σημαντική. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, δευτερεύουσες διαταραχές, σε συνδυασμό με ασταθείς συνθήκες και τοπικές συγκλίσεις, να καταφέρουν να δώσουν αξιόλογες βροχές σε κάποιες περιοχές. Παράλληλα, η θερμοκρασία θα σημειώσει σταδιακή πτώση και θα επανέλθει κοντά στις κλιματικές τιμές.

Το "καλοκαιράκι" λοιπόν, προβλέπεται να συνεχιστεί και τις επόμενες ημέρες, παρουσιάζοντας σταδιακή υποχώρηση από το Σαββατοκύριακο και το Φθινόπωρο θα επανέλθει, με αργούς ρυθμούς, κατά την διάρκεια της νέας εβδομάδας με τον Βοριά, μάλλον να κυριαρχεί, για αρκετές ημέρες ολοένα και ψυχρότερος.

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ!!!

  Click εδώ για αναλυτική πρόγνωση καιρού για την περιοχή που σας ενδιαφέρει*

Χάρτες καιρού υψηλής ανάλυσης μπορείτε να δείτε εδώ!

Γεώργιος Παπακωστόπουλος

 Συντονιστής προγνώσεων καιρού - SiMeteo.gr

*Οι τοπικές προγνώσεις και οι χάρτες καιρού, παράγονται αυτόματα, τέσσερις φορές την ημέρα, με την βοήθεια του αυτόματου συστήματος προγνώσεων "SiMeteo AWPS", και ενδέχεται να παρουσιάζονται διαφοροποιήσεις σε σχέση με τα στοιχεία που δίνονται στην παραπάνω πρόγνωση.